انواع گیج های بازرسی جوش

انواع گیج های بازرسی جوش ساخت ایران، چین، آمریکا و انگلیس

گیج Fillet بیشتر برای اندازه گیری گرده های جوش با اندازه ۱/۸ تا ۱ اینچ (۳،۲-۲۵ میلیمتر) به کار می رود.

همچنین تحدب وتقعر گرده های جوش را نیز اندازه گیری می کند.

گیجHI-LO در ۲ مدل برای اندازه گیری :ارتفاع گرده جوش، فاصله اتصال (fit-up)، زاویه آماده سازی، عدم همطرازی داخلی ،مسیر جوش، جوشهای مدور، ضخامت دیواره جوش به کار می رود.

گیج کمبریج (Cambridge)چند منظوره برای اندازه گیری در واحدهای اینچ ومیلیمتر می باشد: زاویه آماده سازی ۰ تا ۶۰ درجه، اضافه فلز جوش، عمق بریدگی لبه ها

‏گیج HI-LO در دو مدل SINGLE و DOUBLE این گیج (Mismatch) نیز نامیده می شود برای اندازه گیری همطرازی داخلی اتصالات لوله به کار می رود.

‏پایپ پیت گیج Pipe Pit Gage کمپانی GAL امریکا

گیج اصلی کمبریج گال آمریکا

گیج کمبریج گال طرح چین

گیج کمبریج ساخت ایران

مقدمه ای بر کاربرد گیج های جوشکاری 

وظیفه کلی گیج های جوشکاری عبارتند از کنترل ابعادی قطعات و اتصالات مورد جوشکاری آماده شده، کنترل سطوح شیب دار پخ خورده از نظر زاویه سطح شیب دار پخ خورده، کنترل فواصل لازم بین قطعات جهت مونتاژکاری آنها، کنترل هم سطح بودن یا نبودن قطعات قبل از مونتاژ و جوشکاری، کنترل ابعاد جوش های تکمیل شده طبق نقشه بعد از جوشکاری، کنترل و اندازه گیری عیوب احتمالی بر روی سطح جوش‌ ها از نظر طول، عرض و عمق آنها. البته گیج های مورد استفاده بسیار متنوع می‌باشد، گاهی گیجی را برای یک منظور بکار می‌برند و گاهی نیز از گیجهایی که چندین کار می‌توانند انجام دهند استفاده می‌شود. آنچه که مهم است دسترسی به اهداف فوق می‌باشد و باید در این راستا ابزار مناسب مربوطه را تهیه نمود گیج Fillet بیشتر برای اندازه گیری گرده های جوش با اندازه ۱/۸ تا ۱ اینچ (۳،۲-۲۵ میلیمتر) به کار می رود. این گیجها همچنین تحدب وتقعر گرده های جوش را نیز اندازه گیری می کند. گیج AWS برای تعیین مشخصات جوشهای گوشه ای ولبه ای کاربرد دارد. این گیج قادر به اندازه گیری تلرانس تحدب وتقعر جوشها که از قبل برای آن تعیین شده است، می باشد. این گیج همچنین قادر به اندازه دگیری گرده های جوش نیز می باشد. گیج HI-LO که گیج(Mismatch) نیز نامیده می شود برای اندازه گیری همطرازی داخلی اتصالات لوله به کار می رود. بعداز وارد کردن وقرار دادن گیج، پیچ انگشتی رابسته و گیج در آورده می شود تا عدم همطرازی معلوم می شود.

توضیحات محصول 

گیج های معروف و اصلی :

البته گیج های مورد استفاده بسیار متنوع می باشد. گاهی گیجی را برای یک منظور بکار میبرند و گاهی نیز گیج هایی که چندین کار می توانند انجام دهند استفاده می شود. آنچه که مهم است دسترسی به اهداف فوق می باشد و باید در این راستا ابزار مناسب مربوطه را تهیه نمود .

گیج های معروف و اصلی عبارتند از :

• گیج کمبریج , Cambridge gage , Cambridge Gauge , (کاملترین گیج بازرسی چشمی جوش ، که به گیج ۸ کاره یا گیج ۱۲ کاره هم معروف است)
• گیج های لو ، گیج میس مچ ، Hi Lo Gage , Hi Lo Gauge , (گیج سنجش هم سطحی یا همترازی که برای ورق ، روی لوله ، و داخل لوله کاربرد دارد)
• گیج تیپر ، گپ گیج , Taper Gage , Taper Gauge , Gap Gage , Gap Gaugi , (برای اندازه گیری شیار ریشه ، قبل از جوشکاری به کار میرود)
• وایر گیج , Wire Gaga , Wire Gauge , (گیجی بسیار ساده و ارزان برای اندازه گیری قطر سیم و مفتول و مته و میله و …)
• گیج آ دبلیو اس , AWS Gage , AWS Gauge , (گیجی با چندین کاربرد ، که اصلی ترین کاربرد آن اندازه گیری ساق و سایز جوش میباشد)
• گیج دبلیو جی , WG Gage , WG Gauge , (یک گیج کوچک و جمع و جور ، با کاربردی مثل گیج AWS)
• پیت گیج , Pit Gage , Pit Gauge , (گیج سنجش عمق سوختگی حاشیه جوش Undercut با دقت زیاد)
• گیج وی واک , V-Vac Gage , V-Vac Gauge , (عماکردی کاملا مشابه پیت گیج ، با ظاهری متفاوت)
• فیلت گیج , Filet Gage , Filet Gauge , (گیجی چند تکه برای اندازه گیری

کاربرد گیج جوشکاری کمبریج

تولید یک قطعه در صنعت هر چقدر هم کوچک، نیازمند استفاده از ابزارهای اندازه گیری است.
بدون این ابزارها یک تکنسین هیچ کاری را با دقت انجام نمی دهد.
در جوشکاری نیز برای اطمینان از دقت ابعادی قطعه مورد نظر از گیج جوشکاری استفاده می‌شود.

یکی از مهمترین و پرکاربردترین وسایل سنجش در بازرسی چشمی، گیج کمبریج است.

با خواندن مقاله زیر  با مفهوم کلی گیج ها و نحوه استفاده از گیج کمبریج آشنا می­ شوید.

 گیج جوشکاری چیست؟

گیج (Gauge) یا پیمانه در لغت به معنی ابزار و یا وسیله اندازه گیری است.

همان طور که از معنی لغوی آن عیان است، این وسیله برای سنجش، ارزیابی و یا به عبارت بهتر برای اندازه گیری استفاده می­ شود.

خط کش، گونیا و نقاله از ساده ترین این ابزارها می­ باشند.

گیج جوشکاری نیز یکی از ابزارهای مورد استفاده برای بازرسی جوش است که
انواع مختلفی دارد.

در ادامه به بررسی انواع این تجهیز و کاربرد یکی از خاص ترین و پرکاربرد ترین گیج ها در خانواده بزرگ گیج­ های جوشکاری می­ پردازیم.

 انواع گیج­ های بازرسی جوش

گیج ­های متنوعی بازرسی چشمی جوش مورد استفاده قرار می ­گیرند که
در ادامه به چند نوع از آن ها به صورت کلی می ­پردازیم.

۱- گیج جوشکاری Multi-function

این گیج جوشکاری همانند گیج کمبریج یکی از گیج­ های پرکاربرد در بازرسی جوش می­ باشد.

همان طور که از اسم این گیج می ­توان حدس زد، این گیج کاربردهای فراوانی در علم بازرسی دارد.

برای مثال این گیج جوشکاری توانایی اندازه گیری گرده جوش، ارتفاع جوش نبشی، ساق جوش نبشی و یا اندازه جوش را دارا می­ باشد.

۲- گیج جوشکاری Fillet

این گیج به صورت دسته ای از گیج­ های یکسان با اندازه ­های مختلف می ­باشد که برای اندازه گیری طول و ارتفاع جوش نبشی استفاده می­ شود.

در آخر به بررسی گیج AWS می پردازیم.

۳- گیج جوشکاری AWS

شیوه کار این گیج جوشکاری نیز همانند گیج کمبریج به صورت چند وجهی می­ باشد و
با این گیج می­ توان مقادیر مختلفی را مثل ارتفاع گرده جوش و یا طول ساق جوش نبشی، اندازه گیری کرد.

 کاربرد گیج کمبریج (Cambridge Gauge)

گیج جوشکاری کمبریج یکی از پرکاربرد ترین و مهم ترین ابزار مورد استفاده بازرسان جوش است.

این گیج به دلیل ساختار خاصی که دارد، توانایی اندازه گیری نواحی مختلفی از جوش را دارد.

تجهیزی برای استفاده در مکانی خاص آماده می شود، باید قبل از استفاده از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل کرد.

گاهی هم نیاز است که به صورت دوره ای قطعه و یا تجهیز را برای یافتن عیوبی که ممکن است در حین سرویس انجام شود، مورد بررسی قرار داد.

به مجموعه فرآیندهایی که برای تایید صلاحیت به کار می روند بازرسی گویند.

 استانداردهای بازرسی جوش

برای جوشکاری ابتدا بر اساس استانداردهای جوشکاری، دستور العمل جوشکاری تهیه می شود.

در این دستور العمل علاوه بر نوع و چگونگی انجام فرآیند جوشکاری، به خواص مورد نیاز ناحیه جوشکاری شده نیز اشاره شده است.

آموزش بازرسی جوش

در بازرسی جوش ما باید ۳ مرحله را مد نظر قرار بدهیم.

۱- مرحله قبل از جوشکاری

این مرحله قبل از شروع فرآیند جوشکاری آغاز می شود و بازرس جوش موظف است ابتدا از مهارت جوشکار اطمینان پیدا کند.

در قدم بعدی باید شرایط محیطی و آماده سازی قطعه را بر طبق دستورالعمل بررسی کرده و تایید نماید.

اگر تمامی این نکات رعایت شده باشد و مشکلی نباشد جوشکاری شروع می شود.

۲- مرحله حین جوشکاری

این مرحله در هنگام جوشکاری انجام می شود.

بدین صورت که بازرس در حین فرآیند جوشکاری حضور دارد و بر انجام صحیح فرآیند جوشکاری بر طبق دستور العمل جوشکاری نظارت می کند.

به این مرحله بازرسی در حین جوشکاری گویند.

۳- مرحله پس از جوشکاری

این مرحله به بازرسی جوش پس از جوشکاری نیز شهرت دارد.

یک بازرس جوش در این مرحله، پس از پایان جوشکاری به بررسی جوش می پردازد.

در اکثر مواقع از یکی از روش های بازرسی غیر مخرب یا NDT استفاده می شود.

در این زمان، بازرس با استفاده از دستورالعملی که قبلا برای بازرسی غیرمخرب قطعه تهیه شده است شروع به ارزیابی قطعه می کند.

معمولاً بازرسان از یکی از روش های زیر برای بررسی قطعه استفاده می کنند.

انواع بازرسی جوش

۱- بازرسی چشمی جوش (VT)

در این آزمون (Visual Testing)، بازرس تنها با استفاده از چشم و لوازمی به نام گیج به بازرسی قطعه می پردازد. به همین علت به آن بازرسی چشمی جوش گویند.

۲- تست مایعات نافذ (PT)

در آزمون مایعات نافذ (Penetrant Testing)، بازرس از مایعات و نفوذ آن ها به درون ناپیوستگی ها به عنوان شیوه تست استفاده می کند.

این را هم ببینید

آزمون مایعات نافذ

۳- تست ذرات مغناطیسی (MT)

در تست ذرات مغناطیسی (Magnetic Testing) استفاده از ذرات مغناطیسی و وارد کردن میدان مغناطیسی به قطعه و با تجهیز، اساس کار این آزمون می باشد.

۴- تست التراسونیک (UT)

بر عکس آزمون های بالا که قابلیت آشکار سازی آن ها محدود به سطح و یا نواحی زیر سطحی بود،
این آزمون (Ultrasonic Testing) به علت استفاده از امواج فراصوت، توانایی بررسی درون قطعه را نیز دارا می باشد.

۵- تست رادیوگرافی (RT)

در آزمون رادیوگرافی (Radiography Testing) از اشعه رادیواکتیو برای بررسی درون و سطح قطعه استفاده می شود.

۶- آزمون جریان گردابی (ET)

این تست (Eddy current Testing) که یک روش نسبی برای سنجش قطعات می باشد از القای میدان مغناطیسی به درون قطعه و تغییرات آن استفاده می کند.

برای آشنایی بیشتر با این روش ها می توانید به مقاله مرجع NDT مراجعه کنید.

دستورالعمل بازرسی جوش

سازمان های مختلف به تهیه و تدوین استاندارد های مختلفی برای جوشکاری و بازرسی آن پرداخته اند.

از مهم ترین این سازمان ها می توان به سازمان ASME و AWS اشاره کرد.

یک مهندس جوش بر اساس خصوصیاتی که از جوش مد نظر دارد و با استفاده از این استاندارد ها، به تهیه دستورالعمل جوشکاری و بازرسی جوش می پردازد.

در این دستورالعمل به شیوه انجام آزمون غیر مخرب و همچنین چگونگی انجام آن پرداخته شده است.

لازم به ذکر است که در این دستورالعمل به چگونگی ارزیابی ناپیوستگی ها نیز پرداخته شده است.

در نتیجه بازرس جوش روشی که در دستورالعمل آمده را بر اساس موارد گفته شده انجام می دهد و سپس با مراجعه به بخش حد پذیرش ناپیوستگی ها، به تفسیر علائم حاصله می پردازد.

عواقب انجام ندادن بازرسی جوش

همان طور که می دانید این بازرسی ها ضامن سلامت قطعه و یا تجهیز می باشد.

با استفاده از این آزمون ها به حضور یا عدم حضور عیب درون قطعه پی می بریم.

در صورتی که این فرآیند ها انجام نشود و قطعه مستقیماً وارد سرویس شود اگر

قطعه دارای هرگونه عیب و یا ناپیوستگی باشد، آسیب های جدی به کل سیستم وارد می کند.

لطفا درخواست خود را در واتساپ اعلام کنید.

شماره واتساپ و تلگرام :۰۹۱۲۹۵۶۵۸۹۹   

مدیر فروش: وهاب ترکاشوند